Osmanlı ve İslam Dünyasında Kültür, Müzik ve Dans Ekseninde Şeytan İmgesi
Current Debates in Social Sciences Vol. 30
Sayfa: 33-47
Dil: Türkçe
Tarih: 2019-01
Tür: Kitap Bölümü
Yayın Adı: Current Debates in Social Sciences Vol. 30
Yayıncı: İjopec
Özet
‘Geniş Osmanlı’ muhayyilesinde şeytan ve genel olarak peri, cin, hortlak, cadı, vampir gibi şeytani figürlerin gündelik hayatta oldukça önemli bir yeri vardır. Evliya Çelebi, Ebusuud Efendi vs. gibi dönem kaynaklarına ve bunları besleyen Arap ve İran (Arapça fıkıh kitapları, Şeyh Sadi-i Şirazi vs.) yazınına baktığımızda şeytan imgesinin oldukça detaylı bir şekilde betimlendiğini görürüz. Bu betimlemelerde Kuran’dan, hadislerden faydalanıldığı gibi aynı zamanda diğer kutsal kitaplardan, yerel inanışlardan, halk dini ve mitolojisinden simgelerden de yararlanıldığını görürüz. Bu çok kültürlü şeytan imgesi tabi ki pek çok farklı yüzüyle kötülüğü temsil ettiği gibi, bazı durumlarda kurnazlığı, uyanıklığı ve zekayı da temsil eder. Bu bölümde şeytani figürlerin geniş Osmanlı muhayyilesindeki yerleri ve Osmanlı kültüründeki işlevlerinin müzik bağlamında eleştirel bir kritiği yapılacaktır.